Temel Karbon Ayakizi Terimleri

Karbon ayak izi nedir

Karbon ayak izi belirli bir dönemde bir etkinlik, ürün, hizmet, kişi ya da kuruluş tarafından salınan toplam sera gazlarıdır. Sonuçlar farklı gazların karşılaştırılabilmesi ve toplanabilmesi için karbondioksit eşdeğeri cinsinden ifade edilir.

Yaygın olarak dahil edilen sera gazları

• Yanma ve endüstriyel süreçlerden kaynaklanan karbondioksit
• Tarım, atık, sızıntılar ve enerji sistemlerinden metan
• Topraklar, yanma ve sanayiden nitröz oksit
• Soğutma ve belirli endüstriyel kullanımlardan florlu gazlar

Kurumsal karbon ayak izi nedir

Kurumsal karbon ayak izi, tanımlı bir yıl için bir şirket genelindeki tüm sera gazı emisyonlarını ölçer. Doğrudan kontrol ettiklerinizi ve değer zinciriniz boyunca etkilediklerinizi kapsar. Sonuç, en büyük kazanımları hedefleyebilmeniz için nedenlerin ve sıcak noktaların açık bir haritasıdır.

Birbirini tamamlayan iki bakış

• Tüm şirket için organizasyon ayak izi
• Tek bir ürün veya hizmetin yaşam döngüsü boyunca ürün ayak izi

Üç kapsamın açıklaması

Kapsamlar kurumsal emisyonları sınıflandırmanın evrensel dilidir. Çifte sayımı önler ve adil karşılaştırmalara imkan verir.

Kapsam 1 doğrudan emisyonlar

Sahip olduğunuz ya da kontrol ettiğiniz kaynaklardan gelen emisyonlar. Kazanlarda veya araçlarda yakılan yakıt ve üretimden doğan proses emisyonları gibi örnekler içerir.

Kapsam 2 satın alınan enerji

Satın aldığınız elektrik, buhar, ısı veya soğutmanın üretiminden kaynaklanan emisyonlar. İki raporlama yaklaşımı kullanılır

• Konuma dayalı yaklaşım, faaliyet gösterdiğiniz yerdeki ortalama şebekeyi yansıtır
• Piyasa temelli yaklaşım, yenilenebilir enerji sertifikaları veya enerji alım anlaşmaları gibi sözleşmesini yaptığınız spesifik tedariki yansıtır

Kapsam 3 değer zinciri emisyonları

Değer zincirinizin yukarı ve aşağı yönündeki diğer tüm dolaylı emisyonlar. Çoğu şirket için en büyük pay buradadır.

Yaygın Kapsam 3 kategorileri

• Satın alınan mal ve hizmetler
• Sermaye malları
• Kapsam 1 ve 2’de yer almayan yakıt ve enerji ile ilgili faaliyetler
• Tedarikçi tarafı taşımacılık ve dağıtım
• Operasyonlardan kaynaklanan atıklar
• İş seyahatleri
• Çalışanların işe gidiş gelişi ve evden çalışma
• Müşteri tarafı taşımacılık ve dağıtım
• Satılan ürünlerin kullanımındaki emisyonlar
• Satılan ürünlerin ömür sonu işlemleri
• Kiralanan varlıklar, bayilikler ve yatırımlar

Hesaplamadan önce sınırları ve kuralları belirleyin

Tutarlılık, bir ayak izini güvenilir bir yönetim aracına dönüştüren unsurdur. Aşağıdakilere karar verin ve belgelendirin

• Özkaynak payı yada kontrol esasına göre kurumsal sınır
• Bu yıl hangi faaliyet ve kapsamların dahil edileceğine dair operasyonel sınır
• Gelecekteki karşılaştırmaların kullanacağı baz yıl
• Satın almalar, elden çıkarmalar ve yeni sahaların nasıl ele alınacağı
• Uygun olduğunda tedarikçiye özgü veriler ve gerektiğinde harcama temelli tarama ile faaliyet verisinin emisyon faktörleriyle çarpımına dayanan hesaplama yaklaşımı

Toplanacak veriler

• Yakıt ve tesis bazında enerji kullanımı
• Fatura ve sayaç verileri
• Malzeme, mamul ve hizmetler için satın alma kayıtları
• Yük hareketleri, ağırlıklar ve taşımacılık türleri
• İş seyahati, işe gidiş geliş ve evden çalışma verileri
• Atık miktarları ve bertaraf yöntemleri
• Ürün kullanım aşamasındaki enerji ve ömür sonu senaryoları

Ürün karbon ayak izi kısaca

Bir ürün ayak izi, bir öğeyi ham maddeden üretime, dağıtıma, kullanıma ve ömür sonuna kadar izler. Bu, iklim etkisine odaklı bir yaşam döngüsü değerlendirmesidir. Malzemelerde ve kullanım aşamasında en büyük kaldıraçları ortaya çıkarır ve eko